Je publiek boeien tijdens presentaties

Presenteren

Boeiend presenteren doe je door jezelf (en je powerpoint) weg te cijferen. En resoluut te vertrekken bij je publiek. 

In een interview met de artsenkrant, vertelden we er meer over.

Boeiend presenteren? De inhoud telt!

Je hoort wel eens dat je presentatiestijl en hoe je iets zegt, belangrijker is dan wat je te vertellen hebt. Dat mag je gerust met een korrel zout nemen. Het omgekeerde geldt ook: als je een zwak verhaal brengt, moet je het helemaal van je stijl en charisma hebben. De kans dat je publiek vindt dat je hete lucht verkoopt, wordt dan meteen een pak groter. En je maakt het jezelf ongelooflijk lastig.

Tom Iterbeke, trainer en zaakvoerder bij tweetakt: “Voor je aan een presentatie begint, moet je jezelf een cruciale vraag stellen: wat wil je eigenlijk ècht bereiken? Wat gaan de mensen in je publiek anders doen, nadat ze je verhaal hebben gehoord? Dat lijkt vanzelfsprekend, maar dat is het niet. Het effect van je presentatie wordt versterkt, als je aan je publiek duidelijk kan maken waar je naartoe wil.”.

Het doel van je presentatie scherp krijgen, is belangrijk. Maar het is niet voldoende. Zodra je weet wat je wil bereiken, is de tweede vraag hoe je je publiek zover krijgt.

Albrecht Wauters, presentatietrainer en stemcoach bij tweetakt: “Je vindt het onderwerp van je presentatie ongetwijfeld erg boeiend. Maar dat betekent nog niet dat je publiek meteen die mening deelt. Je krijgt ze pas op het puntje van hun stoel, door duidelijk te maken waarom jouw presentatie ook voor hen erg belangrijk is. Niet iedereen weet dat vanzelf, je moet het vaak expliciet benoemen“.

Het belang van je presentatie duidelijk maken, kan door je publiek te overtuigen met emotionele of rationele argumenten. Het meest overtuigende argument is èchte pijn: waar heeft je publiek last van en hoe ga je dat oplossen?

Tom Iterbeke: “Vergelijk het met een patient die je wil overtuigen om te stoppen met roken. Rationele argumenten (je hebt veel minder kans op longkanker) of emotionele argumenten (denk aan je kinderen) kunnen helpen. Maar het is de patient met pijn in zijn borst, die meteen zal luisteren naar wat je te vertellen hebt.”

Het publiek meenemen in je verhaal

Het doel en belang van wat je te vertellen hebt, vormt meteen de introductie van je presentatie. Nu je weet waar je naartoe wil, is het kwestie van een heldere structuur op te bouwen. Die moet ervoor zorgen dat je publiek je verhaal kan volgen en niet verdwaalt in alle informatie en argumenten.

Albrecht Wauters: “Een heldere structuur bouw je op in 3 of 4 grote blokken. Die opbouw maak je duidelijk bij het begin. En je kan ernaar verwijzen bij elk nieuw onderdeel. Zo vis je deelnemers op die de draad even kwijt zijn. Bovendien is het ook voor jezelf rustgevend om op terug te vallen. 

Je presentatie afronden, doe je door terug te grijpen naar de belangrijkste conclusies uit je presentatie. Nu je verhaal is verteld, kan je controleren of je doel is bereikt en een expliciete oproep doen aan je publiek om aan de slag te gaan met wat ze geleerd hebben. 

Aangenaam en ontspannen presenteren

De trainers van Tweetakt halen lachend een vintage-handleiding ‘lichaamstaal’ uit hun rugzak. “Dit gebruiken we als oefening tijdens onze workshops. Het vertelt hoe je moet staan, hoever je knieën uit elkaar moeten, wat je met je handen en voeten moet doen en hoe je moet kijken naar het publiek. Als je al die tips toepast, sta je letterlijk en figuurlijk in een kramp. Dat werkt dus niet.”

Tom Iterbeke: “Een presentatie aangenaam maken, zit in kleine, maar moeilijke details. Stephen Hawking is op dat vlak een even sterk voorbeeld dan pakweg Steve Jobs. Hij gebruikt wat hij heeft: een knap inhoudelijk verhaal, humor en zijn eigen vertelstijl. En als je naar een presentatie van hem luistert, merk je meteen wat je als luisteraar belangrijk vindt… “

Albrecht Wauters: “… zwijgen en ademen! Dat zijn de belangrijkste punten om op te letten als je presentaties geeft. Traag praten, een mentaal ‘punt’ zetten na elke zin en af en toe zwijgen helpt je publiek om te bevatten en verwerken wat je vertelt. Het zorgt er bovendien voor dat een presentatie veel aangenamer wordt, niet alleen voor je publiek maar ook voor jezelf. Snel praten zorgt voor een tunneleffect: je kan zelf niet meer nadenken en je publiek haakt af.”

Ademhalingsoefeningen kunnen daarbij helpen. Ze dwingen je om rustig en helder te praten. En de houding en extra zuurstof verlaagt je stressniveau. 

Extra tips om een sterke en boeiende presentatie neer te zetten:

  • Gebruik je lijf, handen en ogen om contact te maken met je publiek. Ga staan, dat geeft dynamiek en versterkt je autoriteit als spreker.
  • Vermijd oeverloze Powerpointpresentaties. Zet visueel materiaal enkel in om je verhaal te ondersteunen, niet als plaatsvervangend spiekbriefje.
  • Geef ruimte om vragen te stellen voor, tijdens of na de presentatie. In grote groepen kan je dat organiseren door mensen tijdens de pauze vragen te laten afgeven of  rechtstreeks met een Twitter-wall. Durf selecteren en beantwoord enkel vragen die interessant zijn voor de hele groep.
  • Stel vragen aan je publiek over hun ervaringen of verwachtingen. Formuleer je vraag scherp zodat je exact en kort op tafel krijgt wat je wil weten: “kan je me in 1 zin zeggen wat jij hiervan vindt?” Spreek kort na elkaar enkele mensen aan, zodat het geen 1-op-1 wordt.
  • Een presentatie gaat per definitie over wat jij te vertellen hebt en is vooral eenrichtingsverkeer. Maak het dus ook niet te rommelig. Beter een goede, sterke monoloog dan een slechte presentatie met veel interactie.

Tom Iterbeke: “En een laatste tip: wees niet te hard voor jezelf en kies je gevechten. Met een duidelijk doel, een heldere opbouw en een rustige aanpak geraak je al heel ver!”